ဆပ္စစ္(စ)ေရာဂါသည္သင္၏ကိုခႏၶာထဲသို႔မည္သည့္ေရာဂါပိုးမဆိုဝင္ေရာက္သည့္အခါကိုယ္ခႏၶာမွ ျပင္းထန္ေသာ တံု႔ျပန္မႈျဖစ္ေပၚသည့္အခါျဖစ္ပြားပါသည္။၄င္းသည္အလွ်င္အျမန္ကုသရန္လိုအပ္သည့္အေရး ေပၚအေျခအေန ျဖစ္ပါသည္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ဆပ္စစ္(စ)သည္ကိုယ္ခႏၶာ၏တစ္သွ်ဴးမ်ားဒဏ္ရာရရွိ ေစျခင္း၊ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ား၏လုပ္ငန္းမ်ားရပ္ဆိုင္းေစျခင္းႏွင့္ေသဆံုးႏိုင္သည့္အထိျဖစ္ ႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ကမာၻတြင္ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း လူဦးေရ သန္း(၃၀) ခန္႔မွာ ဆပ္စစ္(စ) ေရာဂါခံစားေနရၿပီးလူသန္း ၆ သန္းႏွင့္ ၉ သန္းၾကားေသဆံုးလွ်က္ရွိပါသည္။ ၄င္းအရာသည္ကာကြယ္၍ရပါသည္။
ကူးစက္ေရာဂါေတာ္ေတာ္မ်ားသည္ဆပ္စစ္(စ)ေရာဂါျဖစ္ေပၚေစပါသည္။၄င္းတို႔အနက္မွ ျဖစ္ေနၾကေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေသာအဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ၊ဆီးလမ္းေၾကာင္းထဲပိုးဝင္ေသာေရာဂါ၊ဝမ္းဗိုက္ပိုင္းပိုးဝင္ေသာေရာဂါ၊ အေရျပား ကူးစက္ေရာဂါႏွင့္ဦးေနွာက္အေျမွးပါးေရာင္ေရာဂါတို႔ျဖစ္ပါသည္။ေသြးလြန္တုတ္ေကြး၊ရာသီ အလိုက္ ျဖစ္ပြား ေသာႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုေရာဂါ၊ အဝါေရာင္အဖ်ားေရာဂါ၊ အီဘိုလာေရာဂါ တို႔လည္းဆပ္စစ္(စ) ျဖစ္ေစပါသည္။၈၀ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ပိုေသာကူးစက္ေရာဂါမ်ားမွာဆပ္စစ္(စ)ေရာဂါျဖစ္ေစပါသည္။၄င္းသည္ ေဆးရံုျ ပင္ပမွကူးစက္ခံရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္မည္သူမဆိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ ဆပ္စစ္(စ) ေရာဂါျဖစ္ခဲ့လွ်င္ အေရးေပၚအေျခအေနျဖစ္ၿပီးအသက္ရွင္ဖို႔အတြက္လွ်င္ျမန္စြာကုသဖို႔လိုအပ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္းဆပ္စစ္(စ)ေရာဂါအေၾကာင္းလူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဘယ္ေသာအခါျဖစ္တတ္သည္ ကိုေျပာ ဆိုျခင္း မရွိပါ။တခါတရံမွာယြင္းစြာအဆိပ္တက္သည္ျဖစ္သည္ဟုေျပာဆိုၾကပါသည္။ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ ကူး စက္ေရာဂါ ေၾကာင့္လူနာမွာေသခါနီးၿပီဟုၾကားဖူးၾကပါသည္။၄င္းသည္ အမွန္တကယ္ဆပ္စစ္(စ)ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ အေၾကာင္းအရင္းအမွန္တကယ္ကေတာ့လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ဆပ္စစ္(စ)ေရာဂါဆိုေသာေဝါဟာရ ကို ခဏခဏသံုးစြဲျခင္းမရွိသည့္အျပင္ခဏခဏမၾကားဖူးေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ဆပ္စစ္(စ)ေရာဂါကိုကာကြယ္ႏိ္ုင္ပါသည့္အလြယ္ကူဆံုးေသာကာကြယ္ျခင္းမွာကာကြယ္ေဆးထိုးျခင္းႏွင့္ အေျခ ခံ တစ္ ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းျခင္းတို႔ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။
မည္သည့္ကူးစက္ေရာဂါမဆို ဆပ္စစ္(စ)ျဖစ္ႏို္င္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆပ္စစ္ေရာဂါျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ထိုသို႔ျဖစ္ပါက ပဋိဇီဝေဆးျဖင့္ကုသမႈခံရမည္ျဖစ္ပါသည္။ေစာလွ်င္စြာကူးစက္ေရာဂါခံရေၾကာင့္သိရွိဖို႔ႏွင့္ ေစာ လွ်င္စြာ ပဋိဇီဝ ေဆးျဖင့္ကုသမႈခံယူျခင္းျဖင့္အသက္ဆံုးရံႈးမႈမျဖစ္ေစပါ။
ေအာက္ပါေရာဂါလကၡဏာမ်ားကိုသိရွိဖို႔လိုအပ္ပါသည္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ကူးစက္ေရာဂါ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ထိန္းခ်ဳပ္မႈဌာန၏အဆိုအရ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ဆပ္စစ္(စ) ေရာဂါကူးစက္ျခင္းအတြက္ လက္ဦးမႈရလိုေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
၄င္းတို႔မွာ
- စိတ္ဇေဝဇဝါျဖစ္ျခင္း၊ စိတ္အေျခအေနဆိုးရြားလာျခင္း
-အသက္ရွဴမဝျခင္း
-ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းျမန္ျခင္း
-အဖ်ားႀကီးျခင္း၊ ခ်မ္းတုန္ျခင္း၊ ေျခဖ်ားလက္ဖ်ားေအးစက္ျခင္း
-အလြန္အမင္းနာၾကင္ျခင္း (သို႔) သက္ေတာင့္သက္သာမရွိျခင္း
ေစတန္းေသာေခၽြးဆီးမ်ားအေရျပားတြင္ထြက္ရွိျခင္းတို႔ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ပါေရာဂါလကၡဏာမ်ားကိုမကုသပဲေနလိုက္ပါကပိုမိုဆိုးရြာလာၿပီးဆပ္စစ္(စ) ေသြးလန္းျခင္းျဖစ္ေစပါသည္။ အကယ္၍သင့္ထံတြင္ထိုကဲ့သို႔ေရာဂါလကၡဏာမ်ားခံစားရပါကဆရာဝန္(သို႔)အေရေပၚေဆးကုသမႈဌာနသို႔လွ်င္ ျမန္စြာသြားသင့္သည္။
ဆပ္စစ္(စ)ေရာဂါျဖစ္ခဲ႔ၿပီးအသက္ရွင္သူမ်ားသည္ဘဝတေလွ်ာက္လံုးထိုေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည့္ ေနာက္ ဆက္တြဲအက်ိဳးဆက္မ်ားခံစားရႏိုင္ပါသည္။၄င္းတို႔ရာဇဝင္ပိုမိုသိရွိလိုပါကေအာက္ပါလင့္ကိုႏွိပ္ပါ။ https://www.sepsis.org/faces/
ဆပ္စစ္(စ) အေၾကာင္းပိုမိုသိရွိလိုပါက ေအာက္ပါလင့္ကိုသြားပါ
World Sepsis Day (https://www.worldsepsisday.org/sepsis)
Global Sepsis Alliance (https://www.global-sepsis-alliance.org/sepsis/)
Sepsis Alliance (https://www.sepsis.org/faq/)
ကိုးကားခ်က္မ်ား။
1 World Sepsis Day. (n.d.). Sepsis. Retrieved from https://www.world-sepsis-day.org/sepsis
2 Technology Networks. (n.d.). What is Sepsis? (Sepsis Explained in 3 Minutes). Retrieved from https://www.technologynetworks.com/diagnostics/videos/what-is-sepsis-sepsis-explained-in-3-minutes-308278
3 Sepsis Alliance. (n.d.). Frequently Asked Questions About Sepsis and Sepsis Alliance. Retrieved from https://www.sepsis.org/faq/
4 CDC. (2017, August 31). CDC urges early recognition, prompt treatment of sepsis. Retrieved from https://www.cdc.gov/media/releases/2017/p0831-sepsis-recognition-treatment.html .